Onkologia to jedna z najszerszych dziedzin nowoczesnej medycyny, a złożoność choroby nowotworowej wymaga, aby pacjentami zajmowało się wielu specjalistów. Rzeczywiście tak jest; w Polsce mamy kilka specjalizacji onkologicznych, a każdy pacjent przed rozpoczęciem odpowiedniego dla siebie leczenia, jest konsultowany na tzw. konsylium, czyli zebraniu lekarzy wielu specjalności, w celu opracowania najlepszej strategii terapeutycznej. Jakich lekarzy na swojej drodze może spotkać pacjent onkologiczny?
Onkolog kliniczny. Lekarz, który zajmuje się tzw. leczeniem systemowym, czyli chemioterapią, hormonoterapią, immunoterapią czy leczeniem celowanym molekularnie. W czasie swojego wykształcenia musi posiąść wiedzę nie tylko z zakresu wyżej wymienionych metod leczenia, ale również chorób wewnętrznych, ze względu na konieczność łagodzenia skutków ubocznych terapii onkologicznych. Onkolog kliniczny często jest swoistym koordynatorem leczenia i pomaga „nawigować” pacjenta w całym procesie terapeutycznym.
Chirurg onkolog. Tzw. „zabiegowiec”, który zajmuje się leczeniem operacyjnym chorób nowotworowych. Większość pacjentów onkologicznych trafi na stół operacyjny, czy to ze względu na zabiegi radykalne, pozwalające na całkowite wyleczenie z choroby, czy paliatywne, które poprawiają komfort życia pacjenta. Chirurg onkolog musi nie tylko dobrze znać anatomię i techniki operacyjne, ale również inne metody leczenia i ich skutki, aby dobrze zaplanować zabieg.
Radioterapeuta. Lekarz, który zajmuje się radioterapią, czyli leczeniem z użyciem promieniowania. Radioterapia jest jedną z głównych, obok chirurgii, metod leczenia nowotworów. Niektóre nowotwory można wyleczyć z zastosowaniem samej radioterapii. Radioterapeuci muszą dobrze znać się na obrazowaniu zmian i fizyce, ponieważ plan leczenia opierają na konkretnych wyliczeniach i pomiarach, na podstawie zdjęć uzyskanych w tomografii komputerowej lub pochodzących z innych metod obrazowania.
Ginekolog onkolog. Specjalista zajmujący się leczeniem nowotworów układu rozrodczego kobiety, np. rakiem jajnika, szyjki macicy czy endometrium. Ginekolodzy onkolodzy muszą nie tylko znać zasady leczenia systemowego tych nowotworów, ale również być dobrymi chirurgami, bo zwykle to oni przeprowadzają operacje ginekologiczne, które są jedną z podstawowych metod leczenia nowotworów ginekologicznych.
Patomorfolog. Tego lekarza może niekoniecznie pacjent spotka, ale jest bardzo ważnym „ogniwem” w procesie diagnostycznym. Tylko patomorfolog może zdiagnozować w 100% nowotwór, bo to on ocenia jego charakter pod mikroskopem. Bez wyniku badania histopatologicznego od patomorfologa nie można zdiagnozować raka, a jedynie wysunąć podejrzenie choroby. Radiolog. Kolejny rzadziej spotykany przez pacjenta lekarz będący ważną częścią zespołu diagnostyczno-terapeutycznego. Radiolog ocenia wszystkie badania obrazowe pacjenta, często w wielu różnych metodach, m.in. tomografii komputerowej, rezonansie magnetycznym, czy zdjęcia mammograficzne piersi. To on ocenia reakcję organizmu na leczenie i może być pierwszym, który podczas diagnozowania wysunie podejrzenie nowotworu, ze względu na „znaleziska” w badaniu obrazowym. Radiolodzy często wykonują także USG.
Genetyk. Specjalista, który odgrywa szczególnie ważną rolę w przypadku występowania rodzinnej tendencji do występowania chorób nowotworowych i/lub zachorowań na niektóre nowotwory w młodym wieku. Może zlecić przeprowadzenie badania genetycznego w celu wykrycia mutacji prowadzącej do większej predyspozycji do zachorowania i zalecić odpowiednią profilaktykę.
Specjalista medycyny paliatywnej. Lekarz, który świetnie zna się na leczeniu bólu i różnorakich skutków ubocznych leczenia onkologicznego. Ci specjaliści zajmują się również opieką nad pacjentami, których nie da się już całkowicie wyleczyć z choroby, dbając o utrzymanie jak najlepszej jakości życia mimo nowotworu.
Ponadto, lekarzami, którzy „przewiną się” przez ścieżkę terapeutyczną pacjenta mogą być: specjalista medycyny nuklearnej (zajmujący się m.in. badaniami PET), internista i/lub kardiolog (leczenie onkologiczne często jest obciążające dla układu sercowo-naczyniowego) oraz lekarze specjalności dedykowanych narządowi lub układowi, który jest objęty procesem nowotworowym, np. pacjent z rakiem prostaty będzie miał do czynienia z urologiem, a pacjent z rakiem płuca z pulmonologiem.
Poza lekarzami w procesie leczenia i zdrowienia ważna rola przypada fizjoterapeucie, który oceniając stan chorego w trakcie i po zakończeniu leczenia potrafi zaplanować dla niego odpowiedni program poprawy i podtrzymania sprawności fizycznej, psychologowi/psychoterapeucie, który poza psychicznym wsparciem w trudnych momentach chorowania na nowotwór, pomoże w powrocie do równowagi psychicznej, czy dietetykowi, niezbędnemu przy ocenie stanu odżywienia i zaplanowaniu odpowiedniej podczas leczenia i rehabilitacji diety.
Choroba nowotworowa to wyzwanie zarówno dla pacjentów, jak i dla lekarzy, dlatego zawsze dąży się aby zapewnić chorym najlepszą opiekę, co czasem może oznaczać kontakt z wieloma lekarzami różnych specjalności. Warto pamiętać, że ma to na celu podniesienie jakości opieki nad pacjentem i że lekarze są dla chorego, więc zachęcamy, aby zgłaszać jakiekolwiek pytania, obawy i wątpliwości do swoich medyków.