Awokado, zwane również smaczliwką to pyszny owoc i jednocześnie roślina należąca do rodziny wawrzynowatych, z której można przyrządzić wiele smacznych dań czy dipów. Odznacza się szeregiem korzyści dla zdrowia, ale ze względu na obecność specyficznych składników odżywczych, które mogą celować w komórki rakowe, awokado może również chronić przed nowotworem.
Spośród wszystkich znanych owoców, awokado charakteryzuje się najwyższą kalorycznością około 112 kcal/porcję, tj. ½ sztuki. Jednocześnie cechuje się niskim indeksem glikemicznym IG oraz ładunkiem glikemicznym ŁG, stąd bywa wykorzystywany do przygotowania posiłków dla diabetyków. Olej z awokado jest dużą konkurencją dla popularnej oliwy z oliwek, przy czym najkorzystniejszy jest tłoczony na zimno z miąższu, bez poddawania go procesowi rafinacji. W składzie oleju z awokado można przede wszystkim wyróżnić jednonienasycone oraz wielonienasycone kwasy tłuszczowe z grupy n-3 i n-6. Ponadto, znajduje się w nim szereg witamin A, B, B3, D, E, H, K oraz skwalen (lipid, nie będący tłuszczem). Związek ten jest głównym prekursorem w procesie biosyntezy cholesterolu. W organizmie człowieka odpowiada za hamowanie procesu utleniania lipidów oraz regenerację witaminy E. Olej z awokado posiada także duże ilości potasu, magnezu, żelaza, fosforu, krzemu i manganu. Do jego cennych właściwości zaliczamy przede wszystkim mobilizujący wpływ na układ odpornościowy dzięki witaminie D oraz skwalenowi.
Awokado korzystnie wpływa na lipidogram, a dokładnie obniża poziom cholesterolu LDL i wzmacnia układ sercowo-naczyniowy. Witaminy z grupy B w nim zawarte, działają profilaktycznie na układ nerwowy, potas stymuluje jego regenerację. Jego spożywanie zalecane jest osobom z otyłością oraz nadwagą, gdyż przyspiesza metabolizm, wspiera odchudzanie i działa protekcyjne na układ pokarmowy. Olej z awokado ma swoje zastosowanie w leczeniu artretyzmu, a u osób z chorobą zwyrodnieniową zmniejsza ból oraz sztywność stawów. Wśród ekspertów do spraw żywienia, funkcjonuje opinia, że awokado jest doskonałym pokarmem funkcjonalnym, ze względu na bogactwo bioaktywnych związków. Awokado jest jednym z niewielu naturalnych produktów, które zwierają duże ilości jednego z silnych antyoksydantów – glutationu, które w połączeniu z witamina C, staje się skuteczna bronią w wielu chorobach. Jedną z substancji jest awokatyna B, lipid będący rodzajem tłuszczu unikalnego dla tego owocu. Substancja ta wg raportu opublikowanego w 2015r. w czasopiśmie Cancer Research, zwalcza ostrą białaczkę szpikową. Jednocześnie ogromne znaczenie w kwestii zapobiegania nowotworom, odgrywają rodzaj karotenoidów przeciwutleniających występujących w awokado. Luteina jest jednym z karotenoidów zawartych w odmianie Hass, która jak wykazały badania, że mieć bezpośredni wpływ na komórki rakowe w raku prostaty. Podobnie istnieje osąd, że przeciwutleniacze zawarte w awokado redukują ryzyko powstawania raka piersi. Jednakże nie przeprowadzono bezpośrednio badań dotyczących ekstraktu z awokado i raka piersi. Niektóre badania wiążą bezpośrednio spożycie luteiny z profilaktyką raka piersi, bowiem wg badań z Harvard’s Nurses Health Study, spożywanie pokarmów zawierających luteinę, takich jak jarmuż, szpinak czy właśnie awokado, może obniżyć ryzyko raka piersi.
Ponadto, awokado wpływa pozytywnie na profil lipidowy krwi bowiem badania dowiodły, że jego spożywanie może przyczyniać się do istotnego obniżenia stężenia cholesterolu całkowitego, ale także frakcji cholesterolu LDL, jak również triglicerydów we krwi. Ponadto, może być przydatne w poprawie funkcji poznawczych u osób starszych. Jego ogromnym walorem jest wpływ na zwiększenie biodostępności innych związków o działaniu strategicznym, a mianowicie lepsze wchłanianie rozpuszczalnych w tłuszczach karotenoidów tj. likopenu, β‑karotenu czy luteiny z innych produktów w diecie.
Awokado jest bezpieczne dla naszego zdrowia i jego spożywanie nie wywołuje żadnych skutków ubocznych. Jednakże problemy alergiczne, mogą wystąpić u osób uczulonych na lateks. Istnieją też pewne przesłanki, które wskazują, że awokado może wykazywać działanie antagonistyczne względem leków przeciwzakrzepowych, np. warfaryny. W takich przypadkach warto zachować ostrożność przy spożywaniu wysokich ilości awokado, gdyż może to spowodować samoistne krwawienia.
Zaleca się spożyć dojrzałe awokado w ciągu 2-3 dni, jeśli jest przechowywane w temperaturze pokojowej, natomiast w lodówce należy przechowywać w szczelnie zamkniętej plastikowej torebce, co spowolni proces jego brązowienia. Ważne, aby spożywać awokado dojrzałe, czyli takie które charakteryzuje się ciemnozieloną skórką i nierówną powierzchnią. Owoc dojrzały powinien pod naciskiem palca lekko się ugniatać, przy czym nie powinien mieć papkowatej konsystencji. Czasami, jeżeli posiadamy niedojrzałe awokado, aby przyspieszyć tempo jego dojrzewania można umieścić je w brązowej, papierowej torbie. Pojawiają się też opinie, że można przyśpieszyć dojrzewanie awokado, umieszczając go w torbie z bananem lub jabłkami.
Podsumowując, jedzenie awokado to nie tylko przyjemność dla podniebienia, lecz także zdrowotna korzyść, dzięki której poprawia się ogólny stan zdrowia, a także zmniejsza się ryzyko zachorowania na wybrane choroby, w tym nowotwory.