Propolis, zwany kitem pszczelim, to żywiczna substancja zbierana przez pszczoły z pąków i pędów młodych drzew oraz roślin zielonych. Jego skład i aktywność biologiczna zależna są od pochodzenia geograficznego, gatunków drzew, gatunków pszczół oraz czasu, w którym żywica zbierana była przez pszczoły. Kolor jego zależy od rodzaju materiału roślinnego: najczęściej jest ciemnobrązowy, rzadziej jasnobrązowy, pomarańczowy, żółty, żółto-zielony lub czerwony. Naturalny propolis składa się zazwyczaj z żywicy roślinnej, wosków, olejków eterycznych i aromatycznych, pyłków kwiatowych i innych organicznych substancji. Zawiera kwas fenolowy i jego estry, flawonoidy, terpeny, aldehydy i alkohole aromatyczne, kwasy tłuszczowe, stylbeny i steroidy. Propolis można przyjmować w postaci tabletek, kapsułek, pastylek do ssania, kropli, syropów, maści, aerozoli, pudrów oraz płynu do stosowania na skórę.
W licznych badaniach koncentrowano się przede wszystkim na działaniu przeciwbakteryjnym, przeciwgrzybiczym oraz przeciwzapalnym propolisu. Przed wszystkim znalazł zastosowanie w przemyśle kosmetycznym, natomiast już starożytności wykorzystywano go dezynfekcji skóry oraz leczeniu ran. Propolis wykazuje działanie antyproliferacyjne (ograniczające podziały komórkowe) oraz antyoksydacyjne, hamując wpływ wolnych rodników na uszkodzenie DNA komórkowego.
Zaobserwowano hamujące działanie propolisu na podziały komórek nowotworowych, między innymi na komórkach raka piersi, szyjki macicy, skóry, żołądka, prostaty czy białaczki.
Głównym mechanizmem działania propolisu był wpływ na szlaki enzymatyczne komórek nowotworowych. Ponadto, zauważono hamujący wpływ propolisu na uszkodzenie DNA komórek jelita grubego oraz komórek glejaka wielopostaciowego, który charakteryzował się szybkim rozwojem oraz dużą śmiertelnością. Dotychczasowe badania nie potwierdzają skuteczności propolisu w leczeniu nowotworów u ludzi. Wyniki tychże badań na komórkach nowotworowych oraz na modelach zwierzęcych, wymagają potwierdzenia w badaniach klinicznych z udziałem pacjentów. Ponadto, podkreśla się, że zastosowanie propolisu nie zastąpi standardowej terapii przeciwnowotworowej.
Prowadzone jednak obserwacje udowodniły, że wyciągi z propolisu znalazły zastosowane w leczeniu uszkodzeń́ skóry powstałych po radioterapii nowotworów, gdzie owrzodzenia charakteryzujące się̨ głęboką̨ martwicą tkanek po radioterapii, w ciągu kilku tygodni ulegały oczyszczeniu i zapoczątkowaniu procesu ziarninowania. Korzystne efekty zaobserwowano również u pacjentów z przewlekłym owrzodzeniem popromiennym skóry, które zagoiły się po około dwóch miesiącach stosowania zagęszczonego ekstraktu propolisu. Ponadto,
udowodniono skuteczność oraz bezpieczeństwo stosowania płynu do płukania ust u pacjentów cierpiących na raka piersi oraz nowotwory głowy i szyi, poddanych przeciwnowotworowemu leczeniu wywołującemu zapalenie błony śluzowej jamy ustnej.
Analizując bezpieczeństwo stosowania tych preparatów należy podkreślić, że u pacjentów uczulonych na produkty pochodzenia pszczelego po zastosowaniu propolisu może wystąpić reakcja alergiczna. Pomimo tak obiecujących jak na razie wyników badań i obserwacji propolis nie został zarejestrowany przez amerykańską Agencję ds. Żywności i Leków (FDA) jako środek wskazany do leczenia nowotworów.