Bliskie otoczenie chorego, podobnie jak on, przeżywa liczne dylematy i boryka się z niewiedzą i brakiem doświadczenia w pozostawaniu w bliskiej relacji z chorym, który jest świadomy swojego stanu. Dla chorego przebywanie wśród wrażliwych na jego sytuację osób z otoczenia jest wielkim wsparciem, nawet gdy nie w pełni zaspokaja jego potrzeby i posiada różne ograniczenia.
Siła wsparcia społecznego opiera się na czterech głównych zasobach:
- obecności
- słuchaniu
- mówieniu/rozmawianiu
- trosce o stan emocjonalny.
Obecność przy chorym wyraża się w towarzyszeniu w codzienności chorowania i zdrowienia. Sprowadza się do kilku zasad:
- Bądź. Nie musisz nic robić.
- Gdy nie masz nic do powiedzenia – bądź.
- Kiedy poczujesz bezradność – nie uciekaj.
- Nie wymądrzaj się. Zostań. Trwaj.
Słuchanie (aktywne słuchanie) jest potwierdzeniem, że słowa chorego są ważne, że mają znaczenie, że on jest ważny, zatem:
- Pozwól mówić i ułatwiaj to.
- Nie przerywaj.
- Utrzymuj kontakt wzrokowy i stosuj krótkie potwierdzenia, że słuchasz.
- Pozostawiaj chwile ciszy – może chce zebrać myśli, znaleźć odpowiednie słowa.
- Upewniaj się czy dobrze zrozumiałeś.
Mówienie pozwala na przekształcenie słuchania w dialog, formę satysfakcjonującą dla rozmówcy przy zachowaniu pewnych zasad:
- Nie mów więcej niż to potrzebne (potrafisz słuchać).
- Formułuj myśli jasno i komunikatywnie.
- Kieruj swoje słowa wprost do rozmówcy.
- Utrzymuj kontakt wzrokowy(wzmacnia słowa).
- Nie pouczaj, nie moralizuj, nie udzielaj rad, nie mów – ja na twoim miejscu…
- Nie dominuj nad rozmówcą.
- Nie okazuj rozczarowania, gdy chory nie będzie chciał mówić.
Pozostań dla niej/dla niego najlepszą wersją siebie. To wystarczy.