Fizjologiczna rola krtani to nie tylko powstawanie głosu, ale także funkcja ochronna dolnych dróg oddechowych. W czasie połykania szpara głośni domyka się odruchowo, aby fragmenty pokarmu nie dostały się do dolnych dróg oddechowych. Jeśli w okolice przedsionka krtani dostanie się ciało obce, krtań również w ten sposób ochrania te drogi, dodatkowo towarzyszy temu odruch kaszlowy obronny. Zamknięcie głośni przez zwieracz fałdów przedsionkowych stabilizuje klatkę piersiową w czasie wzrostu ciśnienia wewnątrzbrzusznego, umożliwiając współpracę mięśni jamy brzusznej i klatki piersiowej w czasie defekacji, porodu czy podnoszenia ciężkiego przedmiotu.
Laryngektomia całkowita to radykalna metoda leczenia zaawansowanych zmian nowotworowych narządu głosu, która daje duże szanse na wyleczenie. Wycięcie całej krtani wiąże się jednak ze znacznym pogorszeniem jakości życia, wynikającym z utraty możliwości porozumiewania się dźwięcznym głosem. Innymi konsekwencjami laryngektomii są: skrócenie drogi oddechowej, upośledzenie odczuwania zapachów, osłabienie siły mięśni obręczy barkowej oraz problemy natury psychologicznej. Warto zaznaczyć, że laryngektomowani bardzo często popadają w stany depresyjne, które są spowodowane poczuciem stygmatyzacji związanym z widoczną na szyi tracheostomą oraz odmiennością mowy zastępczej.
Po całkowitym chirurgicznym usunięciu krtani u pacjentów można dostrzec szereg istotnych zaburzeń i powikłań funkcjonalnych takich jak:
• doświadczanie podwyższonego napięcia mięśniowego w obrębie części mięśni rejonu głowy i szyi;
• doświadczanie osłabienia mięśniowego w obrębie innych mięśni rejonu głowy i szyi;
• restrykcje (ograniczenie ruchu) w obrębie mięśni i tkanek rejonu głowy i szyi;
• zastoje żylne;
• zastoje limfatyczne (lokalne obrzęki);
• ograniczenie zakresu ruchu w obrębie głowy i szyi, zwłaszcza kręgosłupa szyjnego, spowodowane licznymi bliznami, adhezjami (niefizjologicznym przyleganiem, zlepianiem się tkanek podlegających procesowi gojenia) oraz nierównowagą mięśniowo-powięziową tego rejonu.
Po zabiegach operacyjnych rejonu głowy i szyi powinno się zwracać szczególną uwagę na ćwiczenia stabilizujące górną połowę ciała. Należy między innymi przywracać prawidłową postawę ciała pacjenta, która pozwala na właściwe funkcjonowanie m.in. przepony, co zapobiega pooperacyjnym komplikacjom ze strony układu krążenia i oddechowego.
W późniejszym okresie poszpitalnym należy skupić się w ścisłej współpracy z fizjoterapeutą na ćwiczeniach głębokiej stabilizacji odcinka szyjnego kręgosłupa i obręczy kończyny górnej. Zawsze taka forma terapii powinna być uzupełniona odpowiednio prowadzoną terapią oddechową.