Obecnie, żeń-szeń jest jednym z najpopularniejszych suplementów ziołowych na całym świecie. Ta pochodząca z Dalekiego Wschodu roślina lecznicza z rodziny araliowatych, stosowana jest głównie w celu zwiększenia sił witalnych człowieka oraz ze względu na właściwości przeciwzapalne, hipotensyjnie czy przeciwnowotworowe. Na świecie zidentyfikowano kilkanaście gatunków tej rośliny, spośród których najbardziej popularne i najczęściej stosowane są żeń-szeń chiński, koreański tzw. czerwony oraz japoński czy amerykański. Ponadto, niektóre gatunki innych roślin również nazywa się potocznie żeń-szeniem. Określenie takie stosuje się w przypadku korzenia macy zwanego żeń-szeniem peruwiańskim czy ashwagandhy będącej tzw. żeń-szeniem indyjskim.
Pierwsze badania nad składem chemicznym żeń-szenia zostały przeprowadzone już w 1854 roku. W kolejnych latach wyizolowano z niego ponad 200 związków, w tym najważniejsze składniki - ginsenozydy, należące do grupy saponin. Właśnie obecności ginsenozydów, zawdzięcza żeń-szeń swoje właściwości prozdrowotne.
Poszczególne odmiany cechują się zróżnicowanym działaniem na organizm. Większość badań przeprowadzonych do tej pory dotyczy żeń-szenia azjatyckiego, choć te prowadzone na żeń-szeniu amerykańskim wyraźnie pokazują, że wzmacnia on układ odpornościowy, działa jako antyoksydant i łagodzi stany zapalne. Ponadto, jak podaje czasopismo Journal of Herbs, Spices & Medicinal Plants, działa także odstresowująco i uspokajająco na układ nerwowy. Wiele badań naukowych potwierdza, że żeń-szeń obniża ciśnienie krwi, zwiększa ilość wydalanego moczu i odtruwa organizm. Ponadto, redukuje poziom cukru czy cholesterolu we krwi, poprawia funkcjonowanie układu rozrodczego, wzmacnia odporność organizmu oraz pobudza czynność serca. Podobnie jak żeń-szeń właściwy, żeń-szeń syberyjski wspomaga pracę mózgu, koncentrację, zapamiętywanie, naukę. Wykazuje również pozytywne działanie w przypadku problemów depresyjnych czy lękowych, łagodząc stany gorszego samopoczucia.
Na szczególna uwagę zasługuje wpływ żeń-szenia na ryzyko chorób nowotworowych, które zostało potwierdzone naukowo oraz opublikowane w 2016r. na łamach Journal of Ginseng Research. W badaniach prowadzonych z udziałem ludzi zaobserwowano, iż spożywanie żeń-szenia (w formie suplementacji) powoduje spadek ryzyka rozwoju nowotworów ogółem, przy czym najbardziej korzystne działanie odnotowano w przypadku raka jelita grubego i płuc (blisko 23%) oraz wątroby i żołądka odpowiednio, 19% vs. 17%. W naszych rozważaniach, skoncentrować się należy na znaczącym obniżenie poziomu cząsteczek o działaniu prozapalnym, takich jak interleukina 6 (IL-6) i czynnik martwicy nowotworu alfa (TNF-alfa). Żeńszeń amerykański wykazuje działanie przeciwrakowe poprzez powstrzymywanie wzrostu guzów. Szczególnie obiecujący może się okazać w leczeniu raka jelita grubego. Jednocześnie według badań opublikowanych w Alternative Medicine Review, mechanizmy, dzięki którym żeń-szeń azjatycki może odgrywać istotną rolę jako środek zapobiegawczy czy wręcz leczniczy, należy skoncentrować na łagodzeniu uszkodzeń DNA, działanie przeciwzapalne, chemioprewencję przeciwutleniającą, indukcję apoptozy (programowana śmierci komórkowa), hamowanie proliferacji (namnażania się) komórek nowotworowych i immunomodulacja. Badania wykazały zdolność żeń‑szenia do naprawy i odwracania różnicowania komórkowego w komórkach raka wątroby, czerniaka i gruczolakoraka. Stąd żeń-szeń azjatycki może być pomocny w leczeniu białaczki, czerniaka oraz raka jelita grubego, żołądka, wątroby, nerek, jajników, gruczołu krokowego czy raka płuc. Ponadto, może być pomocny w niwelowaniu tzw. zespołu zmęczenia związanego z nowotworem. Proces ten jest związany z poziomem białka ostrej fazy tj. CRP. Odnotowano, że u pacjentów z rakiem, którzy stosowali doustnie duże dawki żeń-szenia azjatyckiego (około 800 mg/dzień przez miesiąc) zgłaszały zmniejszenie zmęczenia, poprawę jakości życia, przywrócenie apetytu i spokojny sen.
Stosowanie żeń-szenia u osób dorosłych przez krótki okres czasu uważane jest za całkowicie bezpieczne. Odmianę azjatycką najlepiej jest stosować cyklicznie, codziennie przez okres 2-3 tygodni, po czym zaprzestać stosowania na kolejne 2‑3 tygodnie. Jednocześnie nie powinien być też obierany ze skóry przed użyciem, bowiem nieobrany (tzw. żeń-szeń czerwony) zachowuje znacznie więcej związków bioaktywnych. Wybierając suplement, warto zwrócić uwagę na to, by był to żeń-szeń fermentowany, gdyż jest on łatwiej przyswajany przez organizm. Choć żeń-szeń jest zazwyczaj bezpieczny, to przyjmowany w dużych dawkach może wywoływać nerwowość lub bezsenność. Ostrożność winny zachować także osoby przyjmujące niektóre leki, takie jak na cukrzycę, leki rozrzedzające krew, tj. warfaryna, antydepresanty MAO (inhibitory monoaminooksydazy), leki antypsychotyczne oraz stymulujące bądź morfinę.
Korzeń żeń-szenia został określony przez Amerykańską Agencję ds. Żywności i Leków (FDA) za składnik GRAS, czyli bezpieczny dla zdrowia. Niemniej jednak mogą czasem pojawić się skutki uboczne, np. bóle i zawroty głowy, zmiany ciśnienia krwi, biegunki czy zaparcia, uderzenia gorąca, bezsenność, podrażnienia skóry lub u kobiet krwawienia z pochwy.
Dotychczas nie ustalono oficjalnych zaleceń co do stosowania żeń-szenia, zarówno pod względem dawki, jak i czasu trwania suplementacji. Jednakże przegląd literatury naukowej pokazuje, że w badaniach stosowano go optymalnie w dawkach do 3g dziennie, przez 4-24 tygodnie. Naukowcy podkreślają, że aby móc jednoznacznie potwierdzić właściwości żeń‑szenia w tym głównie przeciwzapalne, potrzebne jest przeprowadzenie kolejnych, dobrze zaplanowanych badań.