Rak piersi (1) – diagnostyka

Nowotwór złośliwy piersi pod względem częstości występowania zajmuje obecnie drugie miejsce, po raku płuca, wśród nowotworów na świecie (11,9% przypadków) i jest najczęstszym nowotworem wśród kobiet. Największe ryzyko zachorowania obserwuje się u kobiet w wieku 50–69 lat. Znanych jest wiele czynników, które zwiększają ryzyko zachorowania na raka piersi. Aktualne dane potwierdzają, że najistotniejszymi z nich są: płeć żeńska, nowotwór stwierdzony u krewnych pierwszego stopnia, czynniki genetyczne, łagodne zmiany obserwowane w  gruczole piersiowym oraz wiek > 60 lat. Należy pamiętać, że zwiększona zachorowalność na raka piersi jest też ściśle związana z obecnym stylem życia. Udowodniono wpływ aktywności fizycznej oraz odpowiedniej diety na rozwój tego nowotworu. Zauważono, że mała aktywność fizyczna oraz nadwaga u kobiet po menopauzie są przyczyną ok. ¼ zachorowań na raka piersi.

Do ustalenia rozpoznania raka piersi niezbędne są trzy elementy: badanie kliniczne, badanie radiologiczne oraz diagnostyka patomorfologiczna oparta na ocenie obrazu mikroskopowego materiału tkankowego.

W ocenie klinicznej konieczne jest przeprowadzenie dokładnego wywiadu dotyczącego: dolegliwości ze strony piersi, chorób współistniejących, historii zachorowań na choroby nowotworowe w rodzinie, oceny ginekologicznej oraz stosowanych terapii farmakologicznych. Podczas badania przedmiotowego należy zwrócić uwagę na wygląd piersi – ich asymetrię, zmiany na skórze i brodawkach. Badanie palpacyjne powinno obejmować gruczoły piersiowe, doły pachowe oraz okolice obojczykowe. Jeśli guz piersi jest wyczuwalny, należy ocenić jego wielkość, spoistość, ruchomość i lokalizację.

W diagnostyce obrazowej raka piersi wykorzystuje się mammografię rentgenowską, ultrasonografię oraz mammografię metodą rezonansu magnetycznego (mammografię MR). Metody te wzajemnie się uzupełniają, nie można więc traktować ich zamiennie. Rak piersi nie jest chorobą jednolitą pod względem objawów radiologicznych, podobnie cechuje się zróżnicowaniem w obrazie klinicznym i histopatologicznym. Badania diagnostyczne powinny być zakończone podaniem oceny ryzyka według klasyfikacji BI-RADS (Breast Imaging-Reporting Data System), co umożliwia dalsze leczenie.

SKALA BI-RADS (ang. Breast Imaging-Reporting and Data System) - system standaryzacji opisów badań diagnostycznych piersi

Kategorie opisu zmian według BI-RADS

ocena

opis

uwagi

0

ocena końcowa niekompletna

wymaga dodatkowych badań obrazowych, ryzyko złośliwości w tym stopniu jest niepewne i trudne do oceny

1

norma

oznacza obraz całkowicie prawidłowy, ryzyko złośliwości 0%, nie wymaga dalszej diagnostyki

2

zmiana łagodna

oznacza obecność zmian z pewnością łagodnych, ryzyko złośliwości 0%, nie wymaga dalszej diagnostyki

3

zmiana prawdopodobnie łagodna

ryzyko złośliwości <2%, wskazana kontrola za 6 miesięcy, możliwe badania dodatkowe USG

4

zmiana podejrzana

ryzyko złośliwości od 2% do 95%, konieczna weryfikacja zmiany, grupę podzielono na 3 podgrupy(*):

  • 4a: zmiana podejrzana, ale o małym stopniu prawdopodobieństwa złośliwości
  • 4b: zmiana podejrzana, o pośrednim stopniu prawdopodobieństwa złośliwości
  • 4c: zmiana podejrzana, o wysokim stopniu prawdopodobieństwa złośliwości, jednak bez klasycznych cech złośliwości

5

zmiana o wysokim prawdopodobieństwie złośliwości

ryzyko złośliwości >95%, konieczna weryfikacja zmiany i dalsze leczenie

6

rak potwierdzony

zmiana wcześniej zweryfikowana jako złośliwa

American College of Radiology’s BIRADS ® Atlas, 5th Edition. American College of Radiology

1706 Data dodania 17.06,2025

Ćwiczenia odstresowujące

 

Czytaj więcej
1706 Data dodania 17.06,2025

Pierwsza wizyta u fizjoterapeuty

Czytaj więcej
1306 Data dodania 13.06,2025

Rehabilitacja onkologiczna

Rehabilitacja onkologiczna polega na poprawie, przywróceniu sprawności nie tylko fizycznej, ale również psychicznej i społecznej.

Czytaj więcej
1306 Data dodania 13.06,2025

Oddychanie

Oddychanie jest bardzo ważne w naszym życiu, wiemy to wszyscy, bo to oczywista oczywistość.

Czytaj więcej