Cynk należy do grupy pierwiastków śladowych, który odgrywa szereg ważnych funkcji w organizmie człowieka. Najwięcej tego pierwiastka znajduje się w mięśniach czy kościach, a także mózgu, skórze, wątrobie, nerkach, trzustce i śledzionie. Należy zaznaczyć, że jest składnikiem około 300 enzymów, m.in. uczestniczy w regulacji gospodarki kwasowo-zasadowej organizmu poprzez wpływ na wydalanie dwutlenku węgla w płucach i utrzymywanie prawidłowego pH moczu (anhydraza węglanowa) czy też jest jednym z głównych elementów systemu antyoksydacyjnego organizmu i chroni organizm przed szkodliwym działaniem wolnych rodników (dysmutaza ponadtlenkowa SOD).
Cynk będąc mikropierwiastkiem, jest obecny w wielu produktach spożywczych, m.in. w mięsie, mleku i jego przetworach, nasionach roślin strączkowych, jajach, wielu owocach czy warzywa, orzechach i produktach zbożowych z pełnego przemiału. Oczywiście jest także dostępny jako suplement diety. Jednocześnie jest istotny w prawidłowym rozwoju dzieci, wpływa na poczucie smaku i zapachu, ale również pomaga w funkcjonowaniu komórek, gojeniu się ran i wspiera system immunologiczny w przeciwdziałaniu infekcjom.
Odnotowano, iż jest niezbędny do aktywacji hormonów grasicy, której funkcjonowanie warunkuje rozwój i zachowanie odporności. Wydzielany bowiem przez grasicę hormon stymuluje aktywność limfocytów T oraz produkcję najważniejszego czynnika wzrostu dla komórek tzw. natural killers NK („naturalnych zabójców”). Ponadto, cynk może skracać czas trwania infekcji wirusowych, zwłaszcza w przypadku zastosowania wspomagania siarczanem cynku, w ciągu 24 godzin od pojawienia się pierwszych symptomów przeziębienia. Jednocześnie może mieć korzystne działanie na obniżenie stężenia białka CRP we krwi, a zależność ta może być szczególnie istotna w osób z przewlekłą niewydolnością nerek.
Prowadzone obserwacje wskazały, że cynk może warunkować spadek stężenia cholesterolu całkowitego i cholesterolu frakcji LDL w grupie pacjentów diabetologicznych, w porównaniu z osobami zdrowymi, jednakże wymaga to jeszcze ujednolicenia dawek i form chemicznych suplementów, zastosowanych w badaniach. Niestety nie można potwierdzić ochronnego działania cynku w kontekście ryzyka rozwoju choroby niedokrwiennej serca.
W związku z tym, że cynk uczestniczy, zarówno w syntezie insuliny i glukagonu, jak i regulacji ich wydzielania oraz przekazywaniu sygnałów o obecności hormonów. Niedobór tego pierwiastka, może więc obniżać aktywność i wydzielanie insuliny oraz prowadzić do zmniejszonego wychwytu glukozy we krwi, a to przyczynia się do spadku glikemii na czczo oraz redukcji stężenia hemoglobiny glikowanej HbA1c we krwi, będącej markerem wyrównania cukrzycy.
Ze względu na działanie wspomagające układ immunologiczny oraz działanie przeciwzapalne, cynk może mieć uogólniony wpływ na zmniejszenie ryzyka rozwoju wybranych nowotworów, stąd podjęte badania, gdyż np. u osób z rakiem przełyku występowały niedobory cynku u pacjentów, co wskazuje, że ten mikropierwiastek może również pomagać w zapobieganiu schorzeniu. Jednak do tej pory nie wyjaśniano mechanizmów leżących u podstaw tej teorii. Przeprowadzona szeroka analiza wielu badań dowiodła, że wyższa zawartość cynku w diecie związana była z niższym ryzykiem rozwoju nowotworów przewodu pokarmowego, przy czy ocena dotycząca konkretnych lokalizacji nowotworu, wskazała na istotną zależność w odniesieniu do nowotworu jelita grubego. Jednocześnie wysoka podaż cynku w diecie, sprzyja redukcji ryzyka zachorowania na raka trzustki. Ponadto, należy podkreślić, że cynk w niewielkim stopniu związany jest z niższym ryzykiem rozwoju nowotworu piersi oraz nie ma wpływu na rozwój nowotworu prostaty.
Niedobór cynku wynika głównie z niedostatecznego spożycia tego pierwiastka w naszej codziennej diecie, natomiast inne przyczyny wynikają z zaburzeń wchłaniania oraz przewlekłych chorób tj. cukrzyca, nowotwory złośliwe, choroby wątroby i anemia sierpowata. Główne objawy w naszym organizmie to zaburzenia smaku i powonienia, opóźniony rozwój u dzieci, łysienie, wysypki, uszkodzenia skóry, zapalenie jamy ustnej czy powiek, zmniejszona liczba plemników, a także powolne gojenie się ran. Ponadto, można zaobserwować przy znacznych niedoborach zaburzenia rozwoju kości, powiększenie wątroby i śledziony, zmniejszenie wielkości jąder, opóźnienie rozwoju/karłowatość.
Z całą mocą trzeba podkreślić, iż dobrze zbilansowana dieta zwykle dostarcza odpowiednie ilości cynku, jedynie narażeni na niedobór cynku są m.in. dzieci w wieku przedszkolnym, osoby stosujące źle zbilansowaną dietę, ubogą w cynk, kobiety w ciąży i kobiety karmiące, osoby nadużywające alkoholu, osoby, które uległy poważnemu poparzeniu lub rozległym obrażeniom, starsze, leczone lekami diuretycznymi (nadciśnienie), kobiety stosujące doustne środki antykoncepcyjne, osoby po zabiegu częściowego usunięcia jelita lub chorujące na przewlekłe choroby wyniszczające.
Nadmiar cynku może być szkodliwy dla naszego zdrowia. Objawy zbyt dużej ilości cynku w naszym organizmie rozpoznamy po takich objawach jak: nudności, wymioty, utratę apetytu, skurcze żołądka, biegunkę i bóle głowy. Nadmiar cynku występujący przez długi okres czasu może powodować niski poziom miedzi w naszym organizmie, niższą odporność oraz niski poziom