Psychologia

Lęk w chorobie nowotworowej

Rozpoznanie i leczenie choroby nowotworowej wprowadza do życia chorego i jego bliskich całkowicie nowe doświadczenia i stawia nowe trudne wyzwania. Co więcej, takie doświadczenia mają charakter awersyjny i spostrzegane są jako niepożądane, niechciane oraz silnie obciążające, co bezpośrednio przyczynia się do obniżenia poczucia jakości życia (QL – quality of life). Pojawiające się myśli, skojarzenia, czy emocje zawsze mają charakter indywidualny, a ich rozdaj i trwałość zmieniają się w czasie. U wielu osób rozpoznanie nowotworu wzbudza strach lub lęk i poczucie zagrożenia. Czytaj więcej

Wsparcie społeczne w chorobie

Bliskie otoczenie chorego, podobnie jak on, przeżywa liczne dylematy i boryka się z niewiedzą i brakiem doświadczenia w pozostawaniu w bliskiej relacji z chorym, który jest świadomy swojego stanu. Dla chorego przebywanie wśród wrażliwych na jego sytuację osób z otoczenia jest wielkim wsparciem, nawet gdy nie w pełni zaspokaja jego potrzeby i posiada różne ograniczenia. Czytaj więcej

Oswajanie choroby

W przypadku zachorowania na schorzenie, w przebiegu którego znany jest standardowy przebieg, na który składa się początek, pełnoobjawowy rozwój oraz stan zejściowy (choroby), czyli jej ustępowanie, organizm mobilizuje się  i nastawia  na walkę, której celem jest pokonanie choroby. Zwykle też, biologicznej aktywności organizmu towarzyszy   mobilizacja psychiczna, która ułatwia poradzenie sobie z niedogodnościami zachorowania i leczenie. Taki proces jest łatwiejszy gdy przeciętny czas trwania można przewidzieć. Czytaj więcej

Mechanizmy pomocne w zmaganiu się z doświadczeniem choroby jako kryzysu

Po rozpoznaniu choroby nowotworowej, kiedy występuje konieczność zmierzenia się istotną awersyjną niewiadomą, bardzo pomocne jest posłużenie się doświadczeniem  pozytywnego rozwiązania wcześniejszego kryzysu życiowego, szczególnie gdy wskutek osobistych przeżyć powstało  wewnętrzne przekonanie o możliwości poradzenia sobie lub aktywnego  pogodzenia się z sytuacja kryzysową. Czytaj więcej

Spojrzenie na chorobę nowotworową w kategoriach kryzysu życiowego

W dorosłym życiu doświadczamy zdarzeń, które są nieprzyjemne, przykre, trudne do rozwiązania lub/i trudne do zniesienia, awersyjne, a nawet dramatyczne. Zachorowanie na chorobę nowotworową w wielu przypadkach posiada znamiona trudnego, a nawet krytycznego doświadczenia w życiu. Czytaj więcej

Style zachowań i postawy wobec zachorowania i chorowania na nowotwór (część II)

Postawy wobec własnej choroby i procesu chorowania tworzone są nie tylko przez chorych na choroby nowotworowe, a przez pacjentów chorujących wystarczająco długo (i poważnie), by myśli zostały zaangażowane w nową sytuację oraz aby w ślad za myślami podążały emocje oraz motywacja do podejmowania zachowań. W poprzedniej części została przedstawiona postawa aktywna. Teraz zajmiemy się postawą pasywną oraz zachowaniami autodestrukcyjnymi. Czytaj więcej

Style zachowań i postawy wobec zachorowania i chorowania na nowotwór (część I)

Spotkanie z nową, nieznaną sytuacją stawia nas wobec konieczności skonfrontowania się z odbieranymi sygnałami, zdarzeniami, faktami, interpretacjami, wyobrażeniami, uprzedzeniami itp. „Nowość” zwykle zaskakuje i skłania  do zakwalifikowania sytuacji jako pozytywnej (lub negatywnej), korzystnej (lub nie korzystnej), bezpiecznej (lub zagrażającej). Liczba i rodzaj kategorii jakie mogą się pojawić jest indywidualna, a wykonywana operacja myślowa bardzo zidywidualizowana. Nie inaczej dzieje się w przypadku zachorowania na chorobę nowotworową. Czytaj więcej

Strategie radzenia sobie z chorobą

Trudne i obciążające psychicznie sytuacje każdy z nas przeżywa na swój własny sposób. Nie inaczej dzieje się w przypadku diagnozowania i leczenia choroby nowotworowej, czyli zmagania się i radzenia sobie z życiem z rakiem. Przy zachowaniu wszelkich  różnic oraz wysoce zindywidualizowanych, niepowtarzalnych  reakcjach można wskazać pewne powtarzające się zachowania, zabarwione dominującymi emocjami. Czytaj więcej

Podstawy konstruktywnego porozumiewania się na trudne tematy

Zwykle w codziennych relacjach interpersonalnych zależy nam na posiadaniu dobrych kontaktów z ludźmi, na obustronnym zrozumieniu, czy efektywnej i satysfakcjonującej wymianie informacji na różne tematy.  W skutecznym komunikowaniu się z otoczeniem bardzo pomocne jest posiadanie umiejętności interpersonalnych, wśród których wysoką pozycję zajmuje znajomość zasad dobrego porozumiewania się oraz umiejętność posługiwania się nimi. Czytaj więcej

Czynniki poprawiające relacje małżeńskie i rodzinne w chorobie

Podobnie jak każde nowe, a tym bardziej trudne doświadczenie życiowe, zachorowanie na nowotwór ingeruje w relacje emocjonalne i społeczne chorego i jego otoczenia. Trudno a´priori założyć jaki będzie rodzaj, zakres, siła, czy trwałość tej ingerencji, tym nie mniej warto spodziewać się zmiany, bez domyślania się jej rodzaju i  jakości. Czytaj więcej